Czy wiesz, że ngo.pl ma swój sklep? Praktyczne poradniki, kursy online Odwiedź sklep.ngo.pl
Ile jest w Polsce organizacji społecznych? Czy jest więcej fundacji, czy stowarzyszeń? W jakich częściach Polski jest najwięcej organizacji pozarządowych?
W Polsce w grudniu 2021 roku było zarejestrowanych 138 tys. organizacji pozarządowych, czyli 107 tys. stowarzyszeń oraz 31 tys. fundacji (wg rejestru REGON). Formę prawną stowarzyszenia mają także ochotnicze straże pożarne (OSP), których jest 16,5 tys.
Warto zaznaczyć, że 138 tysięcy zarejestrowanych w Polsce organizacji nie oznacza, że tyle organizacji aktywnie działa. Główny Urząd Statystyczny szacuje, że około 50% będących w rejestrze organizacji rzeczywiście prowadzi swoją działalność. Pozostałe ją zawiesiły bądź zakończyły, jednak nie wyrejestrowały się z rejestrów.Oznacza to, że w Polsce aktywnie działa około 70 tysięcy stowarzyszeń i fundacji.
Mówiąc o liczebności sektora pozarządowego bierzemy pod uwagę tylko dwie formy prawne: stowarzyszenia i fundacje, czyli stosujemy tzw. wąską definicję sektora pozarządowego. Warto jednak podkreślić, że w Polsce istnieje ponad 70 tys. innych podmiotów, które można zaliczyć do szeroko rozumianej sfery społecznej. Są to m.in. koła łowieckie, związki zawodowe, spółdzielnie socjalne, organizacje pracodawców, koła gospodyń wiejskich, kółka rolnicze, cechy rzemieślnicze, instytucje kościelne i partie polityczne.
Liczba zarejestrowanych stowarzyszeń i fundacji różni się w zależności od regionu Polski – zdecydowanie najwięcej jest ich na Mazowszu - 24 tysiące, w tym ponad połowa w samej Warszawie. Po ponad 12 tysięcy organizacji jest zarejestrowanych w Wielkopolsce, Małopolsce, na Śląsku oraz na Dolnym Śląsku. Zdecydowanie najmniej organizacji jest w województwie opolskim, lubuskim, podlaskim i świętokrzyskim – po około 3-4 tysiące.
Przyglądając się liczbie organizacji pozarządowych w Polsce widzimy, że na jedną fundację przypadają niecałe cztery stowarzyszenia. Kiedy jednak spojrzymy na nowopowstające organizacje obserwujemy, że dynamika przyrostu nowych fundacji jest bardzo duża. Polacy bardzo chętnie zakładają fundacje. W 2021 roku powstało 5 tys. nowych organizacji – a w tym „tylko” 800 więcej stowarzyszeń niż fundacji. Jeszcze w 2011 roku powstawało trzy razy więcej stowarzyszeń niż fundacji, a w 2007 różnica była siedmiokrotna.
Opracowanie na podstawie danych z rejestrów KRS i REGON (stan na 31.12.2021) oraz badań Stowarzyszenia Klon/Jawor "Kondycja organizacji pozarządowych" z 2021 roku.