Ile jest w Polsce organizacji społecznych? Czy jest więcej fundacji, czy stowarzyszeń? W jakich częściach Polski jest najwięcej organizacji pozarządowych?
W Polsce w grudniu 2018 roku było zarejestrowanych około 26 tysięcy fundacji i 117 tysięcy stowarzyszeń - łącznie daje to 143 tys. organizacji społecznych.
Warto zaznaczyć, że 143 tysięcy zarejestrowanych w Polsce organizacji nie oznacza, że tyle właśnie aktywnie działa. Stowarzyszenie Klon/Jawor na podstawie wyników badań „Kondycja sektora organizacji pozarządowych” szacuje, że około 65-70-% będących w rejestrze organizacji rzeczywiście prowadzi swoją działalność. Pozostałe ją zawiesiły bądź zakończyły, jednak nie wyrejestrowały się z rejestrów. Oznacza to, że w Polsce aktywnie działa około 80 tysięcy stowarzyszeń i fundacji.
Mówiąc o liczebności sektora pozarządowego bierzemy pod uwagę tylko dwie formy prawne: stowarzyszenia i fundacje, czyli stosujemy tzw. wąską definicję sektora pozarządowego. Warto jednak wiedzieć, że w Polsce istnieje około 50 tys. innych podmiotów, które można zaliczyć do szeroko rozumianej sfery społecznej. Są to m.in. koła łowieckie, związki zawodowe, spółdzielnie socjalne, organizacje pracodawców, koła gospodyń wiejskich, kółka rolnicze, cechy rzemieślnicze, instytucje kościelne i partie polityczne.
Liczba zarejestrowanych stowarzyszeń i fundacji różni się w zależności od regionu Polski – zdecydowanie najwięcej jest ich na Mazowszu - 23 tysiące, w tym ponad połowa w samej Warszawie. Po ponad 10 tysięcy organizacji jest zarejestrowanych w Wielkopolsce, Małopolsce, na Śląsku oraz na Dolnym Śląsku. Zdecydowanie najmniej organizacji jest w województwie opolskim, lubuskim, podlaskim i świętokrzyskim – po około 3-4 tysiące.
Przyglądając na liczbie organizacji pozarządowych w Polsce widzimy, że na jedną fundację przypada pięć stowarzyszeń. Kiedy jednak spojrzymy na nowopowstające organizacje obserwujemy, że dynamika przyrostu nowych fundacji jest bardzo duża. Polacy bardzo chętnie zakładają fundacje. W ubiegłym 2017 roku powstało 5,5 tys. nowych organizacji – w tym „tylko” dwa razy więcej stowarzyszeń niż fundacji. Jeszcze w 2011 roku powstawało trzy razy więcej stowarzyszeń niż fundacji, a w 2007 różnica była siedmiokrotna.
Opracowanie na podstawie danych z rejestrów KRS i REGON (stan na 31.12.2018) oraz badań Stowarzyszenia Klon/Jawor "Kondycja sektora organizacji pozarządowych" z 2018 roku.