Ile NGO zatrudnia pracowników? Jakie umowy mają ludzie pracujący w organizacjach pozarządowych? Kim są pracownicy organizacji?
Prawie połowa (45%) polskich organizacji w całości opiera się na pracy społecznej. Pozostałe korzystają z odpłatnej pracy w różnej formie:
-
20% zatrudnia pracowników etatowych (na cały etat lub jego część)
-
15% współpracuje z osobami, które nie mają wprawdzie podpisanych umów o pracę, jednak regularnie, co najmniej raz w miesiącu, pracują odpłatnie na rzecz organizacji na podstawie innych umów cywilno-prawnych
-
20% nie ma żadnych stałych współpracowników, jednak nieregularnie, od czasu do czasu, zleca odpłatnie wykonanie jakiejś pracy.
Odpłatna praca na rzecz organizacji może więc przyjmować różne formy: od luźnego współdziałania na podstawie pojedynczych, sporadycznych zleceń, przez regularną współpracę na podstawie powtarzalnych umów, aż po zatrudnienie etatowe. Co więcej, różne formy zatrudnienia mogą występować równolegle: organizacja zatrudniająca na etat może mieć jednocześnie regularnych pracowników zatrudnionych w innej formie oraz zlecać niektóre zadania sporadycznym współpracownikom.
Najczęściej z pracy stałego, płatnego personelu korzystają fundacje i stowarzyszenia z Warszawy oraz innych dużych miast liczących więcej niż 200 tys. mieszkańców, najrzadziej natomiast organizacje wiejskie. Z kolei wyłącznie z pracy społecznej korzystają przede wszystkim stowarzyszenia fundacje działające na wsi. W ten sposób funkcjonuje ponad połowa z nich.
Zespół pracowników organizacji
Zespół stałych, regularnych pracowników (zatrudnionych na podstawie umowy o pracę lub innych umów) posiada 35% organizacji. Przeciętnie są to 4 osoby, ale liczba ta jest różna w różnych branżach sektora. Przykładowo, organizacje zajmujące się usługami socjalnymi i pomocą społeczną zatrudniają przeciętnie 6 osób, a organizacje o profilu działania nastawionym na kulturę i sztukę maja mniej liczny zespół, bo składają się na niego przeciętnie 3 osoby.
Kim są osoby zatrudnione w sektorze pozarządowym?
Jeżeli spojrzymy na zespół pracowników przeciętnej organizacji pozarządowej okaże się, że jego większość (66%) stanowią osoby w średnim wieku (30-60 lat). Osoby poniżej 30. roku życia to przeciętnie 21% zespołu, a pracownicy powyżej 60. roku życia – 13%.
Sektor pozarządowy funkcjonuje przede wszystkim dzięki społecznej pracy wolontariuszy, społecznych działaczy i aktywistów, a zatrudnienie w organizacjach pozarządowych to wciąż rzadkość. Taki model funkcjonowania organizacji, w którym większość działań opiera się na pracy społecznej, odpowiada społecznym oczekiwaniom wobec organizacji. Ponad połowa (54%) Polaków uważa bowiem, że stowarzyszenia i fundacje powinny unikać zatrudniania płatnych pracowników. Ale jednocześnie za jeden z czynników wiarygodności organizacji uznajemy profesjonalizm ludzi zaangażowanych w ich działania oraz wysoką jakość świadczonych przez nie usług. Widać tutaj pewną sprzeczność. Trudno bowiem, aby wysokiej klasy specjaliści świadczyli profesjonalne usługi, wykonując je dodatkowo i „po godzinach” w ramach wolontariatu. Takie sprzeczne oczekiwania wynikają z idealistycznego wyobrażenia o organizacjach oraz działających w nich ludziach. Postrzegamy ich jako osoby w pewien sposób wyjątkowe, kierujące się wewnętrznym powołaniem oraz gotowością poświęcenia się dla idei.
Opracowanie na podstawie wyników badań Stowarzyszenia Klon/Jawor "Kondycja sektora organizacji pozarządowych w Polsce” z 2015 roku.
